20 listopada obchodzimy Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka, aby przypomnieć dorosłym, że każde dziecko to Mały Człowiek, posiadający swoje prawa.
Choć wiele się zmieniło w Polsce w podejściu do dzieci przez ostatnie sto lat, to wciąż prawa dziecka nie są w pełni respektowane, a wiele osób uzależnia respektowanie praw od wypełniania przez dzieci obowiązków! Wciąż pokutuje przekonanie, że dzieci nie są jeszcze pełnoprawnymi ludźmi i dlatego prawa człowieka im w pełnie nie przynależą. Jest wprost przeciwnie! Prawa człowieka zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka dotyczą każdej osoby od chwili narodzin, a jeszcze dodatkowo dzieci chronione są prawami zawartym w uchwalonej Konwencji o Prawach Dziecka, której Polska była inicjatorem i współtwórcą. To najważniejszy dokument określający prawa dziecka. Oto one:

 Dziecko ma prawo do:

- prawo do życia i rozwoju
- prawo do tożsamości
- wychowywania się w rodzinie,
- adopcji,
- oświaty i nauki,
- kultury, wypoczynku i rozrywki,
- ochrony zdrowia i opieki medycznej,
- wszechstronnego rozwoju osobowości, swobody wyznania, światopoglądu,
- godności, szacunku, nietykalności osobistej,
- dostępu do informacji,
- ochrony przed wyzyskiem i poniżającym traktowaniem
- prywatności, do wyrażania własnych poglądów
- równości,

Prawa socjalne dziecka:

- prawo do zabezpieczenia socjalnego,
- prawo do możliwie najwyższego poziomu ochrony zdrowia,
- prawo do odpowiedniego standardu życia,
- prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy.

Prawa kulturalne:

  • Prawo do nauki,
  • Prawo do korzystania z dóbr kultury,
  • Prawo do informacji,
  • Prawo do znajomości swoich praw.

Prawa polityczne:

  • Prawo do stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych.

PRAWA I OBOWIĄZKI PRZEDSZKOLAKA

DZIECKO MA PRAWO:
- prosić o to, czego chce – ale nie wymagać tego
- mieć i wyrażać swoje zdanie
- postępować nielogicznie i nie uzasadniać tego
- podejmować decyzje i ponosić ich konsekwencje
- decydować, czy chce się angażować w problemy innych ludzi
- nie wiedzieć, nie znać, nie rozumieć
- popełniać błędy
- odnosić sukcesy
- zmieniać zdanie
- do swojej prywatności
- do samotności i niezależności
- zmieniać się i korzystać ze swoich praw

DZIECKO MA OBOWIĄZEK:
- postępować zgodnie z ogólnie przyjętymi normami społecznymi, używac form grzecznościowych wobec kolegów i dorosłych
- dbać o bezpieczeństwo i zdrowie własne i innych
- starać się utrzymać porządek wokół siebie
- dbać o swój wygląd i estetykę ubrania
- kulturalnie zachowywać się podczas posiłków
- przestrzegać zasad współżycia społecznego, a szczególnie:
- okazywać szacunek dorosłym i kolegom
- szanować godność osobistą drugiego człowieka (kolegi)

FORMY NAGRADZANIA ZACHOWAŃ RESPEKTUJĄCYCH USTALONE NORMY I ZASADY ZACHOWANIA:
- nagradzanie uznaniem i pochwałą
- nagradzanie przez sprawianie przyjemności dziecku przez nauczyciela lub kolegów w kontaktach indywidualnych lub na forum całej grupy
- darzenie dziecka szczególnym zaufaniem
- przywilej wykonywania prostych czynności wskazanych przez nauczyciela
- atrakcyjne spędzanie czasu, atrakcyjna zabawa w grupie

ŚRODKI ZARADCZE W PRZYPADKU NIE PRZESTRZEGANIA USTALONYCH ZASAD:
- tłumaczenie i wyjaśnianie
- ukazywanie następstw postępowania, skłanianie dziecka do refleksji
- wyrażanie przez nauczyciela swojego smutku i zawodu z powodu zachowania dziecka
- propozycje aktywności mającej na celu rozładowanie negatywnych emocji
- czasowe odebranie przyznanego przywileju
- czasowe odsunięcie dziecka od aktywności w grupie – odesłanie na „krzesełko przemyśleń”
- ścisła współpraca z rodzicami.